ارتباط کودکان با پدربزرگ و مادربزرگ
رابطه‌ی کودکان با پدربزرگ و مادربزرگ چه اهمیتی دارد؟
چه عواملی این رابطه را تقویت می‌کند؟
آیا این ارتباط تاثیری بر روند رشد کودک دارد؟
ارتباط کودکان با پدربزرگ و مادربزرگ از جمله روابط مهم و ارزشمند در زندگی خانوادهاست. این ارتباط که معمولا محیطی دلچسب و امنی را فراهم می‌کند تاثیر عمیقی بر رشد کودکان دارد و به عنوان یک پل ارتباطی میان نسل‌ها شناخته می‌شود. همچنین با مفاهیمی همچون احترام، قدردانی، عشق بی‌قید‌و‌شرط، تجربه‌های فرهنگی_تاریخی و هویت‌بخشی غنی شده است.
در این مقاله، قصه‌ی من به بررسی اهمیت این رابطه و همچنین نقش والدین در بهبود آن می‌پردازد.
اهمیت رابطه کودک با پدربزرگ و مادربزرگ
الف تقویت ارتباطات خانوادگی: رابطه‌ی کودک با پدربزرگ و مادربزرگ می‌تواند به تقویت ارتباط درون‌خانوادگی کمک کند که در پی آن ارزش‌ها و تجارب خانوادگی به کودکان منتقل می‌شوند و کودکان ریشه و میراث خانوادگی را به خوبی می‌توانند درک کنند.
تقویت رشد عاطفی – اجتماعی: این ارتباط احساس امنیت و تعلق به خانواده را در کودکان افزایش می‌دهد. پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌ها با نقل داستان‌ها و خاطرات خانوادگی به کودکان کمک می‌کنند تا هویت خود را در چارچوب خانواده بشناسند. در بستر این ارتباط کودکان به واسطه عشق و محبتی که دریافت می‌کنند، احساس آرامش را در کنار این عزیزان به دست می‌آورند. رابطه‌ی کودک با پدربزرگ‌ها و مادر بزرگ‌ها به عنوان اولین تجربه‌ی ارتباطی خارج از خانواده به کودک اجازه می‌دهد تا مهارت‌های ارتباطی خود را با افراد مختلف جامعه تقویت کند.
بهره‌مندی از گنجینه‌ی ارزشمند داستان‌های پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌ها: داستان‌گویی توسط این عزیزان باعث تقویت دایره‌ی واژگان کودکان می‌شود و به آنها توانایی نحوه‌ی استفاده از کلمات را می‌آموزد.کودکان با تمرکز، داستان‌ها را گوش می‌دهند و به این ترتیب مهارت درک دیالوگ‌ها را به دست می‌آورند و مهارت شنیداری آنها تقویت می‌شود. از آنجایی که داستان‌ها اغلب دنیای خیالی را به کودکان معرفی می‌کنند قوه‌ی تخیل و خلاقیت آنها تقویت می‌یابد. کودکان در این داستان‌ها با چالش‌های متفاوتی روبرو می‌شوند که موجب ارتقاء مهارت حل مسئله در آنان می‌گردد. این فرصت قصه‌گویی و کتابخوانی با پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌ها به ایجاد ارتباط قوی‌تر بین کودکان و اعضای مسن خانواده کمک می‌کند.
پیشنهاداتی در جهت تقویت این ارتباط
ب احترام به حریم خصوصی: اجازه دهیم پدربزرگ و مادربزرگ ارتباط خود را با کودک به طور طبیعی برقرار کند و از آنها درخواست مضاعف نداشته باشیم.
تعیین زمان مشترک: سعی کنیم زمان مشترکی برای ارتباط کودک با پدربزرگ و مادربزرگ مشخص کنیم که در آن به فعالیت‌های مشترکی مثل باغبانی، هنرهای دستی، گفت‌وگو، کتابخوانی و قصه‌گویی بپردازند.
ترغیب به تعامل: پرسش‌ها و مکالمه‌های کودک با پدربزرگ و مادربزرگ می‌توانند این رابطه را تقویت کنند. اجازه دهیم کودکان از تجربیات و دانش پدربزرگ و مادربزرگ بهره مند شوند.
ایجاد فضای دلپذیر: یک فضای صمیمی و مطمئن برای تفریح و گفتگوی کودکان با پدربزرگ و مادربزرگ ایجاد کنیم مانند اتاق بازی و یا حتی باغچه خانه.
صحبت از فرهنگ و آداب و رسوم خانوادگی: کودکان را در مورد تاریخچه و فرهنگ خانوادگی آگاه کنیم و نظرات و احساسات آنان را درباره‌ی فرهنگ و آداب و رسوم خانوادگی بشنویم.
نقش والدین در ارتباط کودک با پدربزرگ و مادربزرگ
پتوجه داشته باشیم والدین در این ارتباط نقش کنترل کننده را ندارند بلکه آنها به عنوان حمایت کننده شناخته می‌شوند تا فرصتی مناسب برای رشد کودک ایجاد شود. والدین نباید تلاش کنند که هر جزئیاتی را در مورد ارتباط کودکان با پدربزرگ و مادربزرگ تعیین کنند. این فرصت را به آنها بدهید تا به صورت مستقیم با هم این ارتباط را تجربه کنند. به کودکان اجازه دهید در این ارتباط خودشان را ابراز و بیان نمایند. در این میان شما می‌توانید احساسات و ارزش‌های خود را در مورد رفتار کودک با پدربزرگ و مادربزرگ بیان کنید. سعی کنید به نقد وانتقاد از ارتباط بین فرزندتان با پدربزرگ و مادربزرگ نپردازید، چرا که این عمل به احساسات کودک آسیب وارد خواهد کرد. اگر موارد خاصی وجود دارد که نگرانی‌های ایمنی یا رفتاری ایجاد می‌کند شما می‌توانید با اعضای مسن‌تر خانواده به طور صادقانه و شفاف مسئله را بیان کنید و در یک فضای گفتگوی محترمانه به دنبال راه‌حل مناسبی باشید. به یاد داشته باشیم نقش والدین در این ارتباط تسهیل‌کننده و ترغیب‌کننده است تا کودکان بیشترین بهره را از این رابطه در فضای امن کسب کنند.
قصه‌من به این ارتباط به عنوان یک بستر و محیط امن و آرامش‌بخش برای کودکان و سالمندان عزیز نگاه می‌کند تعاملی که کودکان را به سوی رشد و سالمندان را به سوی امید بیشتر سوق می‌دهد. در این راستا قصه‌من هر ساله در تقویم خود روز سالمندان را ارج می‌نهد و بستری فراهم می‌کند تا کودکان به همراه پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌های خود این ارتباط محبت‌آمیز را در محیط مهدکودک به عنوان یک خاطره‌ی دل‌انگیز و شیرین در ذهن و قلبشان ثبت کنند. خاطرات ماندگار از حضور پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌ها در دنیای کودکان.
