چرائی مهدکودک؟
آیا مهدکودک به عنوان یک نیاز برای کودک شناخته می‌شود؟
حضور در این فضا چه مزایایی برای کودک دارد؟
چه نیازهایی از کودکان در این محیط اجتماعی_آموزشی تامین می‌شود؟
چرا قصه‌من را برای کودکان خود انتخاب کنیم؟
از آن‌جایی که دوره‌ی کودکی از نظر شکل‌گیری شخصیت و هویت به عنوان مهم‌ترین و حیاتی‌ترین دوره‌ی زندگی انسان تلقی می‌شود پس محیطی که کودک مسیر شناخت خود گام بر‌می‌دارد باید فضایی غنی، امن، پرنشاط و متناسب با نیازهایش باشد.
امروزه مهدکودک به عنوان یکی از محیط‌های اجتماعی_آموزشی، نقش اساسی در جهت رشد همه جانبه‌ی کودکان ( رشد اجتماعی_عاطفی، ذهنی_جسمی و کلامی) دارد و همچین فضای امنی‌ست تا کودکان بتوانند با همسالان خود ارتباط برقرار کنند.
در این مقاله مهدکودک قصه‌من بر آن است تا در کنار توجه ویژه‌ی خود به رشد همه‌جانبه‌ی کودکان در محیطی امن و شاد، پاسخ هایی را از نگاه خود برای چرائی حضور کودکان در محیط مهدکودک عنوان کند.
توجه به فردیت کودک:
قصه‌من بر یکتایی و فردیت هر کودک تاکید بسزایی دارد. توجه و احترام به تفاوت‌های فردی هر کودک در تمام زمینه‌های فردی و اجتماعی، از ارزش‌های والای تیم ما می‌باشد.
مهدکودک به عنوان یکی از اولین تجربه‌های کودک برای حضور در جامعه، نقش چشم‌گیری در شکل‌گیری شخصیت او دارد. ما در محیط قصه‌من فرصتی را فراهم می‌کنیم تا کودکان بتوانند افکار، احساسات، نیازها، رویاها و ایده‌های خود را آزادانه و بدون ترس از قضاوت دیگران از طریق فعالیت‌هایی همچون نقاشی، موسیقی، کاردستی، نمایش، گفت‌و‌گو، قصه‌گویی، کتابخوانی و بازی‌های گروهی و فردی بیان کنند.
فضای امن مهدکودک قصه‌من بستری‌ست که کودک در آن خودِ واقعی‌اش را آزادانه و به راحتی بیان می‌کند. فضایی بدون رقابت، مسابقه و قضاوت. در این محیط کودک بدون ترس از شکست به سمت کشف و شناخت علایق و استعدادهای خود حرکت می‌کند.
در قصه‌من تاکید فراوانی بر ویژگی‌ها و توانایی‌های منحصر به فرد هر کودک می‌شود.در واقع هر کودک با پتانسیل‌هایی به دنیا می‌آید که منتظر شکوفا شدن است و مهدکودک برای این شکوفایی با حمایت و عشق بی‌قید‌و‌شرط همواره در کنار کودکان می‌باشد.
از سوی دیگر کودکان در این محیط نحوه‌ی برقراری ارتباط با دیگران را تمرین می‌کنند و شخصیت و هویت کودک در مواجهه با چالش‌های ارتباطی شکل می‌گیرد. همچنین کودک در ارتباطات خود به درک درستی از نیازها، احساسات، توانایی‌ها و ضعف‌های خود می‌رسد.
ایجاد ارتباطات اجتماعی و کسب مهارت‌های همدلی:
اهمیت تعاملات اجتماعی بر رشد کودکان بر کسی پوشیده نیست. لذا مهدکودک به عنوان جامعه‌ی کوچکی عمل می‌کند که در آن کودکان از طریق بازی و فعالیت‌های گروهی، مهارت‌هایی همچون همکاری، مشارکت، کار تیمی، حل اختلاف و همدلی را تمرین می‌کنند و همچنین می‌آموزند که چگونه این مهارت‌ها را در جهت ارتباط صلح‌آمیز با افراد جامعه به کار گیرند.
مهدکودک قصه‌من کودکان را نه تنها با تفاوت‌های فردی آشنا می‌کند بلکه آنها را با تنوع فرهنگ‌ها، سنت‌ها، آداب‌و‌رسوم و سلیقه‌ها آشنا می‌کند. این شناخت کمک می‌کند تا هم به کشف هویتشان بپردازند و هم احترام به تفاوت‌های فردی به عنوان یک ارزش انسانی در زندگی آنان نهادینه شود.
از طرف دیگر با توجه به فعالیت‌ها و برنامه‌هایی که مهدکودک قصه‌من در نظر می‌گیرد کودک در می یابد که انسان‌ها با تمام تفاوت‌هایی که دارند در بسیاری از جهات شبیه هم هستند و همه‌ی انسان‌ها نیازها و احساسات مشترکی دارند و شادی، غم، عصبانیت، نگرانی و سیار احساسات را تجربه می‌کنند.
توجه و پذیرش این تفاوت‌ها و شباهت‌های انسانی از سوی کودکان گام بسیار موثری برای تقویت مهارت همدلی با دیگر افراد جامعه است. در فرآیند همدلی کودکانِ قصه‌من یاد می‌گیرند که چگونه نیازها و احساسات خود را با دیگران در میان بگذارند، همچنین به دیگران نیز فرصت بیان احساسات و نیاز خود را دهند و دیگران را بشنوند و در نهایت می‌آموزند چگونه به دنبال ایده و راه‌حلی مناسب و صلح‌آمیز برای بهبود ارتباطات خود باشند. به این ترتیب نوع‌دوستی، احساسِ تعلق، جامعه محوری و انسان‌مداری در ذهن کودکان به عنوان ارزش‌هایی والا نهادینه می‌گردد.
ترغیب کودکان به خلاقیت و تخیل:
خلاقیت و تخیل به عنوان جنبه‌های اساسیِ رشد کودک همواره مورد توجه تیم قصه‌من می‌باشد. ما فرصتی را فراهم می‌کنیم تا کودکان بتوانند در فعالیت‌های خلاقانه شرکت کنند و هر فعالیت را با توجه به ایده‌ها و خیال‌پردازی‌های خود به صورت آزادانه پیش برند. آنها از طریق بازی،موسیقی، داستان‌گویی، نقاشی و نمایش می‌آموزند که خارج از چارچوب‌ها و محدودیت‌های بزرگسالان فکر و تخیل کنند.
همچنین کودکان به پرسش، آزمودنِ روش‌های جدید و متفاوت، کشف و یافتن پاسخ‌های خلاقانه ترغیب می‌شوند. آنها به این باور می‌رسند که خلاقیت و تخیل دنیای بدون مرز و محدودیت است و خیال‌پردازی می‌تواند آنها را به سفری شگرف رهسپار کند. ما در صدد آنیم که محیطی امن و آزاد فراهم کنیم تا کودک تخیل و خیال‌پردازی خود را در کنار مراقبت‌های ما بدون ترس از قضاوت بیان و تجربه کند.
این آشنایی با تفکر خلاق، اساس و پایه‌ای برای کسب مهارت حل مسئله در زمان حال و آینده می‌باشد.
ترغیب به یادگیری مدام‌العمر:
مهدکودک تنها یک مرحله از تعلیم و تربیت کودک نیست بلکه بستری‌ست که شور و اشتیاق به یادگیری را در کودکان شعله‌ور می‌کند. یادمان باشد کودکان زمانی به یادگیری علاقه‌مند می‌شوند که در بستری آزاد بتوانند موضوعات مورد علاقه و دغدغه‌ها و نیازهای خود را دنبال کنند و به کشف پاسخ برای سوال‌های خود باشند. در همین راستا قصه‌من کودکان را به پرسش‌گری، اکتشاف و کنجکاوی ترغیب می‌کند.
برنامه‌های آموزشی که در مهدکودک قصه‌من در نظر گرفته می‌شود همواره به کودک کمک می‌کند تا در جهت کشف و شناخت شخصیت خود و محیط پیرامونش گام بردارد. در این فعالیت‌ها سعی بر آن است تا هر موضوع برای کودک به عنوان یک پدیده‌ی شگفت‌انگیز و پر رمز‌و‌راز معرفی شود و با استفاده از حواس پنج‌گانه‌ی خود به تجربه‌ی مستقیم و یادگیری آزادانه‌ی آنان بپردازد.
در فرآیند آموزشیِ ما هرگز مسابقه و رقابت در برنامه‌ها و فعالیت‌ها وجود ندارد. این ویژگی موجب می‌شود تا کودک در روند آموزشی، خود را آزاد، بدون قضاوت و عیب‌جویی بیابد. کودک در این فضا به یادگیری علاقه‌مند می‌شود و به این باور می‌رسد که مسیر آموزش تنها به کلاس ختم نمی‌شود بلکه فرآیندی‌ست برای رشد که در تمام لحظات زندگی جریان دارد.
مراقبت:
از نگاه ما مراقبت نه تنها جنبه‌ی محافظت و نگهداری را دارد بلکه کمک به کودکان برای شناختِ نیازها، شکوفا کردن استعدادها، تقویت مهارت‌ها و رشد همه‌جانبه‌ی آنها معرفی می‌شود. در نظر داشته باشیم که در مراقبت هرگز کودکان را کنترل نمی‌کنیم بلکه با حمایت خود فرصتی را فراهم می‌کنیم تا بتوانند آزادانه نیازها، احساسات و علایق خود را بیان کنند.
بر این باوریم آنچه فرآیند مراقبت را بهبود می‌بخشد ایجاد رابطه‌ای بر پایه‌ی اعتماد میان کودک و مراقب است. زمانی این اعتماد از سوی کودک شکل می‌گیرد که مراقب نیازها و احساسات او را بشنود، ویژگی‌ها و خصوصیات فردی کودک را بپذیرد و هنگامی که کودک به حمایت و عشق مراقب نیاز دارد او را همواره در کنار خود بیابد. در واقع مراقبت از کودکان یعنی صبوری، وقت گذاشتن، عشق و حمایت بی‌قید‌و‌شرط از سوی مراقب.
ازنگاه قصه‌من حضور بچه‌ها در محیط مهدکودک تنها در جهت آماده کردن آنها برای آینده نیست بلکه توجه به حال حاضر آنها بسیار حائز اهمیت است چرا که کودکان در لحظه زندگی می‌کنند. از این رو مهدکودک قصه‌من بستری فراهم نموده است که در کنار مراقبت از کودکان، فردیت کودک حمایت شود، خلاقیت او تجلی یابد، ارتباطات اجتماعی شکل گیرد و عشق به یادگیری در کودک نهادینه شود. مهدکودک در واقع فصل مهمی از قصه‌ی زندگی کودک می‌باشد.
